Het (te) grote geld. #panamapapers

Het-(te-grote-geld-panamapapers

Geld verdienen
Er zijn veel mensen goed in geld verdienen, of misschien moet ik zeggen in het bij elkaar harken van geld. Geld verdienen is fijn en veel geld geeft status vindt men. Waar sommige van deze mensen minder goed in zijn is in het doel van het geld en in de waarde van geld. Wat te doen met al dat geld? Het blijkt nu weer, met de onthullingen van de Panamapapers, dat mensen het gaan verstoppen of wegmoffelen.

Waarom? Kennelijk heb je teveel geld en geen idee wat je ermee moet. Het uiteindelijke resultaat is dood geld, waar je je zorgen om maakt of het wel veilig is en of het toch niet ooit ontdekt wordt. En zo zie je maar, het wordt ontdekt. De president van IJsland wordt uitgekotst en is zijn droomplek kwijt. Jackie Chan, de altijd lachende succesvolle tikkie takkie filmster, kan het leven leiden dat hij wil, maar verstopt zijn geld.

Belasting betalen, of liever niet?
Waar komt het door dat mensen hun geld gaan wegmoffelen? In mijn begin jaren als belastingadviseur was belastingontwijking nog een sport. Het vak van belastingadviseur een creatief beroep, waarbij nog allerlei aftrekposten toegestaan waren. Dit was ook nodig, omdat het belastingtarief van de inkomstenbelasting met de vermogensbelasting samen kon oplopen tot 80%. De vennootschapsbelasting was ruim in de 40%, maar ook was de hypotheekrente 12%!

Een zeer gerespecteerd deel van de samenleving, KLM piloten, koos er toen voor om “zogenaamd” in Ierland of België te gaan wonen. Hierdoor betaalden ze minder belasting of konden ze hun pensioen belastingvrij afkopen. Totdat de belastingdienst ontdekte dat ze hun boodschappen nog steeds bij Albert Heijn in Amstelveen deden. Ze moesten alsnog ook bij de kassa van de belastingdienst afrekenen.

Waarom zou je als je een goed inkomen hebt, waar je ruim van kan leven, toch op zoek gaan naar meer geld? De grens opzoeken van wat mag of er zelfs overheen gaan?

Een deel van het antwoord zit in de hoogte van de belasting. Welk deel van het geld dat jij verdient mag je zelf houden? Door de belastingen te verlagen en de aftrekposten te schrappen is het de laatste jaren niet meer de moeite voor de meeste mensen om belasting te ontwijken. Het toptarief is nu 52%. Het zou psychologisch net mooier zijn als dit onder de helft is, zodat je zelf het meeste overhoudt. En als de overheid goed uitlegt wat er met de belastingopbrengst gebeurt en het duidelijk is dat we daar allemaal beter van worden, dan is iedereen ook best bereid belasting te betalen.

Hoe meer hoe beter..?
Een ander deel van het antwoord is dat je geleerd wordt om geld te verdienen en dat meer geld beter is. De mantra die je wat geld betreft steeds hoort is meer meer meer. Wat niet geleerd wordt is de waarde van geld zien. Laatst hoorde ik van een partner van een groot accountantskantoor die, na een leven van hard werken met pensioen ging en voor het eerst zelf boodschappen bij Albert Heijn ging doen. Hij vond het allemaal zo duur. Dat hij jaarlijks vier keer de Balkenende norm aan inkomen had vond hij normaal, maar hoeveel wortels je alleen al van zijn uurtarief kunt kopen, daar had hij geen idee van.

Accountants, managers en andere financials die onze samenleving besturen zijn opgeleid met abstracte getallen en winstmaximalisatie. Waarom? Omdat meer geld de economie laat groeien en de gedachte is dat dit goed is voor iedereen. Deze gedachte is achterhaald, meer geld levert alleen maar meer geld op, niet meer werk voor iedereen, niet meer welvaart en zeker niet meer welzijn.

Als mensen met veel geld de waarde van geld doorkrijgen en het nut voor de samenleving, dan hoeven ze het geld niet meer te verstoppen. Ze zullen tijdig andere keuzes maken. Goed voor jezelf zorgen, maar juist ook delen. Voor anderen en voor de natuur zorgen. Dat is de nieuwe economie. En zo kun je door het goed gebruiken van geld iets achterlaten voor volgende generaties.
Als je zoveel geld hebt en je moet het verstoppen, dan is het toch eigenlijk armoe?!
Een goed leven, wat betekent dit voor jou?